Medyada hem gazetelerde hem de televizyonlarda çalışmış bir gazeteci olarak her iki mecrada bir program hazırlarken veya herhangi bir konuyla ilgili uzmanlarla görüşmemiz gerektiğinde ilk yaptığımız şey telefon defterimizdeki isimleri aramaktı. O isimlerin yüzde 90'ı da erkeklerden oluşur.  Aradığımız erkek uzmanlar da o konuyu enine boyuna irdeler, görüşleri tv'lerde gazetelerde yer alırdı.

Zaman zaman aradığımız kadın uzmanlar da olurdu elbet ama bir elin parmaklarını geçmezdi. Kadın uzmanları aradığımızda ya meşgul olurlar, ya medyaya demeçten kaçınır ya da programa katılacak diğer kişilerle aynı ortamda olmak istemezdi. Biz de bunları kendimize bahane edip en kolay kime ulaşıyorsak onunla görüşürdük. Kolaycılığa kaçıyorduk yani.

Şimdi de durum farklı değil. Her akşam televizyonlardaki tartışma programları erkekler korosundan oluşuyor.

Sanki kadınlar yokmuş gibi programlara hep erkeklerin çağrılmasının tek nedeni ise; erkekliği yücelten, kadını erkeğe kul köle yapan ataerkil zihniyetin DNA'larımıza kadar işlemiş olması. Erkek egemenliğindeki medyada da bu ataerkil zihniyetin ürünü olarak hep erkek konuşmacılları görüyoruz.

Tıpkı bizim gibi panel düzenleyenler de benzer bahaneleri öne sürerek konuşmacılarının tamamını erkeklerden oluşturuyor.

Kadınlar televizyonlarda, panellerde görünmez kılındığı sürece kadın erkek eşitliğinden söz etmek ise havada kalıyor.

Sadece ülkemizde değil tüm dünyada durum aynı. Oysa bu durumu değiştirmek mümkün. istekadinlar.com'un çıkış noktası da kadınların medyadaki görünürlülüğünü artırmak. Kadın girişimcilerin, iş kadınlarının, bilimde sanatta sporda var olma mücadelesi veren kadınların haberlerinin ağırlıkta olduğu bir haber sitesi olma çabası içindeyiz. 

Peki ne yapılabilir? Panellerde tv'lerde kadınlar nasıl daha fazla yer alabilir?

Kadıınların kamusal alanda daha fazla yer alması için çalışan Amerika'daki GenerAvenger topluluğu, erkek konuşmacılardan oluşan panel ve televizyon programı düzenleyenlerin öne sürdükleri 10 bahaneye sıralıyor ve bazı önerilerde bulunuyor. Önerileri kendi deneyimlerimle harmanladım.

Tablonun değişmesi için hepimize, herkese görev düşüyor. Bir televizyon programında ya da panelde kadın konuşmacılar yer almıyorsa sosyal medyada tepki göstermekse çok etkili bir yol.

TV VE PANELLERDE KADINLARA YER VERMEYENLERİN 10 BAHANESİ

1- BİZE İSİM ÖNEREBİLİR MİSİNİZ?

Bahane: Konuşmacılar arasında kadınlarımızın olmadığını biliyoruz. Her zaman fikir arıyoruz. Lütfen bazı isimleri önerebilir misiniz, kimi çağırabiliriz? "

Öneri: Televizyoncular ve panel düzenleyiciler her zaman hangi konuda kim uzman araştırıp bir liste oluşturabilir. Böyle bir listeniz var mı? Listelerinizi güncellemeye ne dersiniz?

2- KADINLAR ÇOK MEŞGUL - GELMİYORLAR

Bahane: "Kadınları programa çağırmayı denedim, ama bir sürü kadın çok meşgul veya kabul etmiyor"

Öneri: Kadınlar tv programına ya da panellere davet edilmeye alışık değil. Bu nedenle biraz da çekiniyorlar. Siz en iyisi biraz daha ısrarcı olun. Kadınlar daha fazla yer alsın istiyoruz, siz katılamayacaksanız hangi kadın uzmanı tavsiye edebiliriz?' diye sorun. Bir kadın meslektaşının adını mutlaka verecektir. Bir kadın uzman katılmaya kabul etmediğinde o kişinin üstünü çizmeyin. Başka programlarda da yine aynı kişiyi arayın ve ısrararınızı sürdürün. Günün birinde programa katılmayı kabul edecektir. Eğer bir kadın çocuğu nedeniyle gelemeyeceğini söylüyorsa çocuğunu da getirebileceğini ve  ilgilenebileceğinizi teklif edebilirsiniz.

3- HEP ERKEK OLDUĞUNU FARK ETMEDİM

Bahane: "Panelin, programın hep erkek konuşmacılardan oluştuğunu fark etmediğime inanamıyorum. Ne utanç verici. "

Öneri: Buna inanamıyoruz. Lütfen utanma, daha iyi yapın. Bunun bir dahaki organizasyonunuzda tekrarlanmayacağını umuyoruz. 

4- GEÇEN SEFER KADINLARI ÇAĞIRMIŞTIK

Bahane: Bu konuya önem veriyoruz. Geçen seferki programda- panelde kadınlar da yer almıştı. 

Öneri: Geçen seferki programda varsa şimdikinde neden yok?

5- KADIN KONUŞMACI AZ AMA BU DAHA BAŞLANGIÇ DAHA İYİ OLACAK

Konferans veya tv programında az sayıda kadın konuşmacıya yer verenlerin öne sürdüğü bir bahane ise 'Bu daha başlangıç, ileride daha fazla kadın konuşmacıya yer vereceğiz'

Öneri: İyi bir başlangıç yapmışsınız ama cinsiyet eşitliğinin bekleyecek zamanı yok. İleride değil şimdi kadın konuşmacı sayısını artırmanın yollarını bulun. Konuşmacı listesindeki kadın sayısı azsa cinsiyet dengesinin sağlanması için neler yapabileceğinizi gözden geçirebilirsiniz. 

6- KADIN SAYISI ARTIYOR

Bahane: Kadınların durumu iyi. Kadınların iş gücüne katılım oranı yüzde 30'lar düzeyinde. Günden güne artıyor. 

Öneri: Bu oranın daha da artması, eşitliğin sağlanması için siz de katkıda bulunabilirsiniz.

7- TANITIMDA GÖRÜNMÜYOR AMA KADINLAR YER ALIYOR ASLINDA

Bahane:Program veya konferansın tanıtımlarda kadınlar görünmüyor ama aslında konuşmacılar arasında kadınlar da var.

Öneri: Kadınlara ne kadar yer verdiğinizi tanıtımlarınızda da gösterin.

8- BAŞKANIMIZ ZATEN KADIN

Bahane: Paneli düzenleyen organizasyonun yönetim koltuğunda bir kadın oturuyor. Veya önemli bir kuruluşun başındaki kadın toplantının açılış konuşmasını yaptı. Bu da yeterli. 

Öneri: Malesef erkek konuşmacılardan oluşan bir organizasyona sadece 1 kadın yöneticiyi çağırarak eşitliğe katkı sağlamış olmuyorsunuz. Bu yapılan o kadının kullanılmış olmasından başka bir şey ifade etmiyor.

9- AMA MODERATÖRLERİMİZ KADIN

Bahane: Konferanstaki panellerde oturumların çoğunu kadın moderatörlerimiz yönetti. 

Öneri: Televizyon programlarında ortada bir kadın moderatör erkek konuklarıyla konuşuyor. Ya da panellerde kadın moderatörler yer alıyor. Bununla avunmak mümkün değil. Kadına yer vermeniz çok iyi, ama yetmez, onları panellerde uzman konuşmacı da yapın.

10 - DAVET ETTİĞİMİZ KADIN DÖNÜŞ YAPMADI - MAZERET BİLDİRDİ

Bahane: Organizasyona kadın uzmanları davet ettik ama kendilerinden bir yanıt gelmedi.

Öneri: Ondan yanıt gelmemiş olması bir mazeret olabilir mi? 

Yanıt vermediyse tekrar arayın, hatırlatın.

Eğer mazeret bildirerek katılamayacağını söylediyse ona "Yanıtladığınız için teşekkür ederim, ancak biraz sorumluluk almalısınız, herkes olumsuz yanıt verirse konuşmacılar arasında dengesizlik olacak, cinsiyet eşitliğini sağlayamayacağız' diyerek ikna etmeye çalışın.