Korona Virüs (Covid-19) nedeniyle 3 ay boyunca kapalı olan şirketler şimdi yeni normal hayata geçişle birlikte durum değerlendirmesi yapıyor, kayıpları gidermeye çalışıyor. Kritik günlerin ardından sistemlerindeki sorunları tespit edip yeni yol haritası belirlemek isteyen şirketlerin başvurduğu kurumların başında ise yönetim danışmanlığı şirketleri geliyor.
O şirketlerden biri de başarılı iş kadını Tülay Tek'in sahibi olduğu Yalın Dünya adlı şirket...
Yönetim danışmanlığı, kurumsal eğitim, iş danışmanlığı ve değişiklik yönetimi konusunda uzman olan iş kadını Tülay Tek, Yalın Dünya adlı şirketinde yürüttüğü operasyonel mükemmellik ve yalın üretim sistemi ile şirketlerin bütünü inceleyip, sorunları anlayıp, çözüm yolları sunuyor, ekiplere eğitim veriyor ve iş akışının iyileşmesini sağlıyor.
"Firmalardaki amacımız sürekli iyileştirme faaliyetlerini yürütecek bir sistem kurmak" diyen Yalın Dünya kurucusu Tülay Tek, İşte Kadınlar'ın sorularını yanıtladı.
TÜLAY TEK KİMDİR?
Nerede, kaç yılında doğdunuz, hangi okullarda eğitim aldınız?
1978, Eskişehir doğumluyum. İlk, orta ve lise eğitimimi Eskişehir’de tamamladım. Uludağ Üniversitesi Endüstri Mühendisliği mezunuyum. Evliyim ve 2 çocuk annesiyim.
İş kadını olarak kariyer yolculuğunuz nasıl ilerledi? Hangi alanda uzmansınız, özellikleriniz neler, kısaca anlatır mısınız?
İş hayatım Bursa’da geçti. 2 yıl Türkay Tekstil’de çalıştıktan sonra Lear Otomotiv’de çalışmaya başladım. Lear’da bulunduğum 8 yıl boyunca üretim-malzeme planlama, lojistik ve sürekli iyileştirme alanlarında çalıştım. Bugün sahip olduğum bakış açısı ve iş yapış şeklimin temelleri orada atıldı. Sürekli İyileştirme Yolculuğu benim için 2004 yılında Güney Afrika’da aldığım 6sigma eğitimi ile başladı. Lear’da 6sigma ve Yalın Üretim araçlarını kullanarak sürekli iyileştirme çalışmalarına liderlik ettim. Bu çalışmalar sonucu ekibimizle Lear Global Operasyonel Mükemmellik değerlendirmelerinde ödüller aldık.
Sonrasında 1,5 yıl Valeo’da ve 4 yıl Karsan’da sürekli iyileştirme ve operasyonel mükemmellik konularında yönetici olarak çalıştım. Bu 3 firmada çalışmak, farklı tip üretim yapan firmalarda sürekli iyileştirme çalışmalarını kurmak ve yönetmek açısından deneyim sahibi olmamı sağladı.
2016 yılında profesyonel iş hayatımı bırakıp kendi şirketimi kurdum.
.
.
SÜREKLİ İYİLEŞTİRME DANIŞMANI
Şirketinizin adı nedir, neden bu şirketi kurdunuz, hangi alanlarda hizmet veriyorsunuz? Şirketi kurarken hangi zorlukları yaşadınız, nasıl başa çıktınız? Şirketiniz bugün hangi noktada?
Şirketimin adı Yalın Dünya, 2016 yılında kuruldu. Sürekli iyileştirme üzerine danışmanlık ve eğitim hizmetleri veriyoruz. 2015 yılı ortalarında kendi işimi yapmak istediğime karar vermiştim. Arada geçen yaklaşık 1,5 sene benim için araştırma süreci oldu. Ailemde ya da yakın çevremde kendi işini yapan bir tanıdığım yoktu. Kendi işini yapmak nasıl bir şey, bunu yapabilmek için ne gerekiyor, nasıl bir planlama yapmak gerekiyor, v.b. konuları araştırdım. Ama tavsiyelere ve geriye dönüp geçen 4 yıla bakınca kendi işini yapmak, asla tam olarak planlayabildiğiniz bir süreç değil. Planlarınızın dışına çıkan bir sürü şey olacak, önemli olan esnek davranıp yeni duruma karşı yeni planlar-hareketler bulmanız.
Bu süreçte fikrimden bahsettiğim çoğu kişi bu işi yaparsam finansal olarak eskisi kadar rahat olamayacağımı, kendi işini kurmanın daha fazla çalışmayı gerektirdiğini ve kadın olmanın dezavantaj olacağını anlatıyordu. Zaten 1-1,5 senemi neyi nasıl yapacağım konusunda araştırma ve hazırlığa ayırdığım için bunlar benim kafamda çözdüğüm konulardı.
Yalın Dünya firması olarak Operasyonel Mükemmellik, Yalın Üretim ve 6 Sigma konularında sahada uygulama desteği, danışmanlık ve eğitim hizmetleri veriyoruz.
Yaptığımız çalışmaların benim için anlamı, her firma ile 'değer yaratma' sürecini tekrar tekrar yaşamak. Firmalardaki amacımız sürekli iyileştirme faaliyetlerini yürütecek bir sistem kurmaktır. Biz sürece eşlik etmeyi bıraktıktan sonra bu faaliyetleri devam ettirebilmeleri için çalışanların gelişimi ve sistemin kurulması konusunda destek veriyoruz.
2019 yılının Eylül ayından beri Sürekli İyileştirme Yolculuğu podcastlerini yayımlamaya başladık. Hem kendi deneyimlerimizi hem de bu süreci yaşamış olan kişilerin deneyimlerini aktarıyoruz. Hayat boyu öğrenmeye devam etmek ve farklı deneyimlerden yararlanmak bizim için çok önemli. Podcastleri bu amaçla üretip dinleyenlerin beğenisine sunuyoruz.
Ayrıca Operasyonel Mükemmelliği destekleyen yazılımlar da üretiyoruz. Bu yazılımlar, firmaların bu süreçte devreye aldıkları uygulamaları daha kolay hale getiriyor.
TERFİDE ERKEKLER TERCİH EDİLİYOR
Bir kadın olarak sizin gözlemleriniz deneyimleriniz neler, kadınlar iş hayatında hangi engellerle karşılaşıyor? Birkaç maddeyle sıralar mısınız? Tanık olduğunuz veya yaşadığınız enteresan durumlar var mı?
Tecrübelerime göre aynı özelliklere sahip bir kadın ve bir erkek arasında terfi için tercih yapılacaksa, erkek bu tercihin kazananı oluyor. McKinsey’in 2019 yılında yaptığı araştırmaya göre her 100 erkeğe karşılık 79 kadın terfi ediyor. Bu araştırma ABD’de yapılmış, Türkiye’de durum daha vahim.
Evli ve çocuklu olmak sadece kadınların iş görüşmelerinde büyük önem arz ediyor. Hiçbir iş görüşmesinde bir erkeğe gelecek 2-3 yıl içinde çocuk düşünüyor musunuz diye sorulduğunu düşünmüyorum. Yeni evlendiğim zamanlarda, Türkiye’nin sayılı holdinglerinin de içinde olduğu firmaların iş görüşmelerinde bana sorulan bir soruydu bu. Hala işveren de toplumun büyük kesimi de evin ve çocuğun sorumluluğunu annede, eşte görüyor.
Sadece kadınlara özel olmayan bir konu da yoğun mesai saatleri. Firmadan geç saatlerde ayrılıyor olmanın hala başarı ya da takdir edilesi bir durum kabul edildiği firmalar ve bunu teşvik eden yöneticiler var. Bu da hem çocuk hem ev sorumluluğunun kadına ait olduğu düşünülen bir yerde kadın üstünde daha büyük baskı oluşturuyor.
.
.
ÇEŞİTLİLİK DESTEKLENMELİ
Kadın istihdamında daha fazla kadının yer alması için kadınlara ve erkeklere bir çağrıda bulunur musunuz?
İşte liyakata önem verecek sistemler kurulmasını sağlamak için çaba sarf etmek gerekiyor.
Artık Türkiye’de de firmalarda çeşitlilik desteklenmeye başlandı. Bu destek sistemsel olarak yapılırsa herkes için daha faydalı olur. Bunlar neler olabilir?
• Daha fazla kadını birinci seviye yönetsel pozisyona almak için hedef belirlenmesi
• İşe alımlar ve terfiler için net değerlendirme kriterlerinin belirlenmesi
• Yöneticiliğe adım atmak için daha fazla kadının listeye alınması
.
.
GİRİŞİMCİ KADINLARIN SORUNLARI
Girişimci olmak isteyen kadınlar hangi engellerle karşılaşıyor, onlara tavsiyeleriniz neler olur?
Girişimci olmak isteyen kadın ya da erkek bence en başta “bu iş nasıl olmaz” anlatılarına çok fazla maruz kalıyorlar. İşe başlayacakları süreçten itibaren en az 1 sene kendilerini idare edebilecekleri bir gelire sahip olarak bir işe başlasınlar. Bu, son aldıkları maaş üzerinden değerlendirerek 1 senede alabilecekleri paraya sahip olup işe başlasınlar demek değil. Asgari şartları ve olmazsa olmazlarını ortaya koyduklarında 1 sene boyunca ihtiyaç duyulan para neye karşılık geliyor, onu bulup yola çıksınlar.
.
.
KADINLAR SÜREKLİ KENDİNİZİ GELİŞTİRSİN
Başka kadınların öğrenmesi, rehber olması için yaptığınız işle ilgili, uzmanlığınız olduğu konuda birkaç püf noktası paylaşır mısınız?
Sürekli öğrenerek kendilerini geliştirsinler. Uzman oldukları konularla ilgili ihtiyacı olanlara destek olsunlar. Bu hem iç tatmini hem de dinamik kalmayı sağlıyor.
Bu destek, gençlere olabileceği gibi benzer işleri yapan kişilerle iş birliği yapmak da olabilir. Her ikisi de insanı daha dinç hissettiriyor.
Kendilerine meydan okuyacak yeni konulara dalsınlar.
.
.
İŞLERDE YÜZDE 60 AZALMA OLDU
Pandemi nedeniyle işiniz nasıl etkilendi, sorunlarınız neler? Evinizde iş bölümü var mı? Pandemi sonrası için işiniz açısından planlarınız neler?
Birlikte çalıştığımız firmalar satış ve üretim adetlerindeki düşüş nedeniyle kapasitelerini azaltarak çalışmaya devam ediyorlar. Bizim verdiğimiz hizmetler sahada uygulamaları da içeriyor. Bu dönemde yapabildiğimiz eğitimleri ve uygulama değerlendirmelerini online yapıyoruz. Ama buna rağmen işimizde %60-65 oranında azalma var. Pandemi sonrasında işlerimize kaldığımız yerden devam edeceğiz. Verilen ara nedeniyle hedeflenen noktaya ulaşma tarihimizi biraz ötelememiz gerekecek.
Eşim de bu dönemde evden çalışıyor. Evdeki işleri akşam saatlerine bırakmaya çalışıyoruz ya da gün içinde kim zaman bulursa o yapıyor.
.
ONLINE PROGRAMLAR ARTACAK
Pandemi sonrası sizce nasıl bir hayat ve ekonomi düzeni bizi bekliyor olacak, neler değişecek veya değişmeli?
Pandemi sonrasında online programlar, eğitimler ve toplantılar artacak ve firmalar bunlar için alt yapı geliştirecekler. Saha uygulamalarımız dışında operasyonel mükemmellik konusunda oryantasyon eğitimlerini online olarak hazırlıyoruz. Firmaların talepleri doğrultusunda gerekli revizyonları yapıyoruz. Saha uygulamalarımıza da kaldığımız yerden devam edeceğiz.
Gelecek dönemde yeni iş fırsatlarını görmek ve hemen yeniliklere uyum sağlamak gerekiyor. Çeviklik, son birkaç yıldır öne çıkan konulardan biriydi. Bu dönemle birlikte çevikliğin önemini ve çevik davrananların öne çıktığını daha fazla fark edeceğiz.