Dünyanın en önemli yiyecek içecek şirketlerinden biri olan PepsiCo'nun Kıdemli Başkan Yardımcısı Ümran Beba, ülkemizi globalde temsil eden başarılı iş kadınlarımızdan... Aralarında Pepsi, Lays, Doritos, Yedigün gibi 22 markanın bulunduğu PepsiCo'nun cirosu 65 milyar doları aşıyor. Global çaptaki bu büyük organizasyonda Ümran Beba, İnsan Kaynakları Global Başkan Yardımcısı olarak kadınların iş hayatına katılımı, yönetici pozisyonlarında yer alması ve eşit ücrete kavuşmaları odak noktasında yer alıyor.
Bu hedefler doğrultusunda ilerleyen PepsiCo'nun Türkiye'de hayata geçirdiği 2 önemli proje ise başarıyla devam ettiriliyor. 2003'te ‘GAP-CHEETOS Çocuk Gelişim Merkezleri’ ile başlayan ve 2009’da ‘Kızlarımız Okuyor’ ile devam eden eğitimde fırsat eşitliğini hedefleyen sosyal sorumluluk projeleri, “Kızlarımız Okuyor, Işık Saçıyor” ile toplumsal etki yaratacak şekilde dönüşüyor. Kızlarımız Okuyor Projesi, ız öğrencilerin lise ve üniversite eğitimini sürdürebilmesi için burs, mentorluk ve stajdan oluşan bir paket program. ‘Kızlarımız Okuyor’ Projesinde yer alarak burs, eğitim ve staj programlarından faydalanan kız öğrencilere sunulan eğitim programları kapsamında sadece kişisel gelişimlerine değil, hayatın farklı alanlarında insani gelişimlerine de katkı sağlanarak toplumsal etki yaratmalarına da odaklanılıyor.
PepsiCo, Uluslararası Gençlik Vakfı ile başlattıkları projede ise gençlerin hayat tecrübesi kazanmaları için online eğitim vermeye hazırlanıyor. Dünyanın 10 ülkesinde başlatılacaka eğitimlerle 1 milyon kıza ulaşmayı hedefliyorlar.
Ayrıca kadınların da tarım konusunda desteklenmesi için Mart 2019’da, PepsiCo Vakfı aracılığıyla, “She Feeds the World” girişiminin bir parçası olarak, önde gelen insani yardım kuruluşu CARE ile 18,2 milyon dolarlık bir yatırım yapıldı. Bu program sayesinde, dünyadaki yaklaşık 5 milyon kadın çiftçi ve aileleri, mahsul verimini, geliri ve besinlere erişimi artırmalarına yardımcı olmak üzere eğitim ve ekonomik destek alıyorlar.
Sadece bunlar değil, kadın erkek eşitliğinin sağlanmasına yönelik pek çok önemli projeyi yürüten PepsiCo Başkan Yardımcısı Ümran Beba'yı daha yakından tanımak istedik. İşte Kadınlar'ın sorularını yanıtlayan Ümran Beba'yı sizlerle baş başa bırakıyoruz...
ROBERT KOLEJDE BURSLU OKUDU
Eğitim ve kariyeriniz nasıl ilerledi?
1964 yılında Aydın’da doğdum ve üç yıl orada yaşadıktan sonra ailece Ankara’ya taşındık. Bu babamın göreviyle ilgiliydi.
Ankara’da Bahçelievler’de yaşadık. Ulubatli Hasan İlkokulu ve sonrasında Deneme Lisesi Ortaokulu derken din dersi hocamız bana Robert Lisesi’nin lise hazırlık sınavlarından bahsetti. Ben ve ailem konuyu değerlendirip sınava girmeme karar verdik ve 10 kız 10 erkek ögrenci alınan bu sınavı kazandım.
Bu Ankara’dan İstanbul’a gitmek ve aynı zamanda burs almak anlamına geliyordu. Bir sene yatılı okudum, sonra ailem taşındı. Burs alıp karşılığında öğrenci ofisi ve kütüphanede çalıştım.
Sonra Boğaziçi Üniversitesi Endüstri Mühendisliği ve takiben İşletme masterını tamamladım.
İş hayatın amaster döneminde Barem Pazar Araştırma şirketinde başladım ve master tezini Colgate Palmolive pazarlama bölümünde görev aldım.
Başer - Colgate ortalığında 6,5 sene pazarlama bölümünde çalışarak pazarlama direktörü oldum ve o noktada Türkiye PepsiCo Frito Lay yiyecek bölümünden gelen teklif ile PepsiCo’ya katılmış oldum. Bu 1994 yılı sonu yani 25 yıl önceydi.
Sonra PepsiCo’da değisik görevler ve lokasyonlar ile bugüne geldik.
34 YILDIR İŞ HAYATINDA
Kariyer yolculuğunuz nasıl ilerledi?
1994 yılının Aralık ayında Pazalama Direktörü olarak PepsiCo’ya katıldıktan sonra İnsan Kaynakları Direktörü ve Ticari Direktör olarak çalışıp 2001 yılında Türkiye Genel Müdürü oldum. Takiben Doğu Akdeniz Bölgesi Genel Müdürü, Güney Doğu Avrupa Bakanı ve Asya Pasifik Başkanı olarak görev yaptım.
2010 yılında Asya Pasifik Başkanı olmak üzere ailece Hong Kong’a taşındık. Bu lokasyonda 3.5 yıl yaşadık. Bu görevim esnasında 25 ülkeden sorumlu idim. Oldukça seyahat yoğun bir donemdi ama benim çok sevdiğim ve etki yarattığım bir görev oldu.
Sonra 2013 yılında Dubai’ye taşındık ve ben Asya Orta Doğu ve Afrika İnsan Kaynakları Kıdemli Başkan Yardımcısı oldum.
Yaklaşık 40 ülke ve 26,000 kişiden sorumlu bir bölge idi.
Takiben Amerika’ya geliş ve merkez ofiste İnsan Kaynakları Kıdemli Başkan Yardımcısı global proses ve operasyonlardan sorumlu oldum. Şu anki görevim yetenek çeşitliliği ve dahil etmeye odaklı. Halen merkez ofiste görev yapmaktayım. Toplam 34 yılllık bir iş hayatım oldu ve yılda 4 haftalık tatillerle bugüne geldik.
Hangi alanda uzmansınız, özellikleriniz neler, kısaca anlatır mısınız? Başka kadınların öğrenmesi, rehber olması için yaptığınız işle ilgili, uzmanlığınız olduğu konuda püf noktalarını paylaşır mısınız?
Ben global bir yöneticiyim, liderim öncelikle. Dört ayrı ülkede, farklı kıtalarda değişik görevler aldım. Ticaret ve insan kaynakları geçmişi üzerine genel müdür olarak tecrübem var. Son 7 yıldır insan kaynakları, transformasyon ve yetenek sistemleri üzerine yoğunlaştım çünkü gelecek için iki konu çok önemli olacak; Yetenek ve teknoloji. Farkı bunlar yaratacak. Bundan sonraki hayatımda da yetenek konusu üzerinde çalışmaya devam edeceğim.
Benim paylaşacağim önemli konular şunlar;
Yeni görevlere hazır olmak
Global bir tecrübe edinmek
Sürekli öğrenmek
En iyi ekiplerle çalışmak
İşin nasıl yürüdüğünü anlamak
Çalıştığınız kurum hangi alanda faaliyet gösteriyor. İşinizde tam olarak neler yapıyorsunuz anlatır mısınız? Yeni projeleriniz neler?
Son 25 yıldır PepsiCo’da çalışıyorum. Yiyecek ve içecek konusunda uzmanlaşmış bir firma. 200 ülkede operasyonlarımız var ve çalışan sayımız 260,000’in üzerinde.
Benim şu anki görevim İnsan Kaynakları kapsamında Global Çeşitlilik ve Dahil Etme üzerine. Kıdemli Başkan Yardımcısı olarak çalışıyorum. Global bir görev. Organizasyonumuzda tüketici ve müşterilerimizi doğru bi şekilde temsil etmek, verimli kılmak, dahil etmek üzerine. Bu yaratıcılık ve inovasyon için çok önemli ve tabi ki büyümek için çok önemli.
2016 yılında üç global hedef koyduk;
- Kadın yönetici oranı 2025 yılına kadar yüzde 50 olacak
- Kadın/erkek ücret eşitliği sağlanacak
- Kadınların iş hayatına katılması ile ilgili global projelere 100 Milyon Dolar yatırım yapılacak.
2019 yılı sonundaki sonuçlarımız şöyle;
1.Kadın yönetici oranımız yüzde yüzde 40.8,
Yüzde 50’ye doğru sağlam adımlar ile ilerliyoruz. Hedefi koyduğumuzda bu oran yüzde 37 idi.
2.Yıllık araştırmalar sonucunda kadın ve erkek ücretleri yüzde 1’lik bir aralık içerisinde hareket ediyor. Bu araştırmalar her yıl tekrarlanıyor.
3.Kadının iş hayatına katılımı ile ilgili yatırımlar 4 önemli adımda devam ediyor;
a. Kadın çiftçiler
b. Kadın girişimciler, özellikle yiyecek ve içecek alanında
c. Kadının iş hayatına hazılanması. Bilim Teknoloji Mühendislik ve Matematik alanlarında ve bunları destekleyen tüm beceriler ile.
d. İş yerinde kadın ve tüm destek politikaları ki bunlar tüm çalışınlarımız için.
Şirketin toplam çalışan sayısı nedir? Kaçı kadın kaçı erkek?
PepsiCo’nun çalışan sayısı 260,000’nin üzerinde, şişeleme ortaklarımız ile bu sayı çok daha yüksek tabi ki.
Odak alanımırız olan kadın yöneticiler rakamı yüzde 40.8 ve hedefimiz yüzde 50, 2025 yılına kadar.
Yönetici pozisyonundaki kadın sayısı nedir? Şirketinizde kadın erkek eşitliğine yönelik hangi çalışmaları yapıyorsunuz?
Yönetici oranımız yüzde yüzde 40.8. Esnek çalışma uygulamaları, büyük ofislerimizde kreş bulundurma, özel eğitim ve geliştirme programları gibi.
Ayrıca son iyi yıldır global koçluk çemberi uygulamamız çok etkin.
Genel Müdürlük ile ilgili bilgilendirici ve ilham veren bir toplantı serimiz var.
Daha çok kadın genel müdür görmek istiyoruz.
Kadınlar genelde destek fonksiyonlarına girip, orada yükseliyorlar.
Daha çok kadını kar/zarar, yönetim, üretim ve genel müdürlük görevlerinde görebilmek için programlar düzenliyoruz ve bunların etkisi çok güçlü.
Çalışan kadın olmak ne demek nasıl açıklarsınız? Kadınlar neden çalışmalı?
Çalışan kadın olmak demek hep planlı ve programlı olmak ve destek almak demek.
Hedeflerinizi doğru koyup planlı bir şekilde ilerlemek demek.
34 yıllık kariyerim öncesi ve süresince en önemli destek aldığım kişiler; eşim, çocuklarım, annem, kız kardeşim ve yetişme sürecinde babamdı.
Bunun dışında çalıştığım şirketlerin yapısı ve uygulamaları da destekleyici idi.
Çocuk bakımı konusunda yardım ise diğer bir konu. Çocuk bakıcısı ve okul desteği çok önemli.
Bunların hepsi bir araya gelince iyi sonuç almak mümkün ama her zaman hepsi bir araya gelmiyor ne yazık ki.
Ben bu konuda şanslıydım.
Çalışan kadınların yaşadığı en önemli sorunlar sizce neler? Birkaç maddeyle sıralar mısınız?
Evlilik, çocuk bakımı, yaşlı bakımı gibi süreçlerde kadın epey kendini ve sistemi sorguluyor.
Diğer bir konu uzun saatler çalışmak, seyahat veya lokasyon değişikliği.
Ortamın ne kadar dahil edici olduğu ve esnek uygulamalar.
Eşitlikci yaklaşım ve adil sistemler.
Siz hangi engellerle karşılaştınız, tanık olduğunuz veya yaşadığınız enteresan durumlar var mı? Çalışan kadınlar- iş kadınları karşılaştıkları engelleri nasıl aşabilir?
Ben oldukça şanslı olduğumu düşünüyorum
Ailem beni iyi bir eğitim ve yüksek bir güven ile yetiştirdi.
Sonrasında iyi organizasyonlarda gorev yaptim.
Eşim beni çok destekledi, çocuklarımız da.
Çocuk bakımı konusunda hem aile hem de paralı destek imkanım oldu.
Bir de her cümleyi, her yorumu çok da önemsemedim. Kendimi kadın lider olarak değil, lider olarak gördüm ama otantik kalmaya özen gösterdim.
İki hamilelik dönemimde de yeni bir görev ve terfi aldım.
İkinci oğlumuz olduktan sonra seyahatlerim yoğunlaşmıştı ve hala anne sütü verme çabası içindeydim.
Bu seyahatlerde sütü sağmak, buzluk bulmak, sonru kuru buz ile eve geri getirmek gibi maceralarım oldu, ama çoğu kez başardım.
Bir de bana destek olan yöneticimlerim oldu. Özellikle iki yönetici ile çok uzun süre çalıştım ve beni gerek farklı görevlere ve farklı lokasyonlara ikna etmek konusunda çok etkili oldular.
İstihdamında daha fazla kadının yer alması için kadınlara bir çağrınız var mı? Kadın erkek eşitliğinin sağlanması için erkekler neler yapmalı, erkeklere bir çağrıda bulunur musunuz?
Kadınlar için; kendine güven, sürekli öğrenmeye ve yeni fırsatlara açık olmak.
Erkekler için; eşlerin çalışmasını desteklemek ve evde de yardımcı olmak.
Şirketler daha uzun süre yeni bebek izni veriyor artık babalar için, bunlardan faydalanmak ve gerçekten kadının yanında olmak, doğum sonrası yükü biraz hafifletmek. İş yerindeki erkek yöneticiler için de şunu söylemek istiyorum. En iyi olanı bulmak için herkesin en iyiyi yapabileceğine inanmak ve açık bir bakış açısına sahip olmak lazım. Bazı işler erkek işidir şeklindeki klişeleri kırmak lazım. Açık bir bakış açısı, eşitlikçi, adil bir yaklaşım ve dahil edici bir yönetim tarzı ile daha iyi bir iş gücü hedeflememiz mümkün
Malum Corona Virüs salgını nedeniyle zor günlerden geçiyoruz. Bu süreçte şirketinizde kaç kişi çalışıyor, işten çıkarmalar yaşandı mı, maaşlar ödeniyor mu?
Şirketimizde 260 bin kişiden fazla çalışanımız var.
2019 sonu itibari ile 263,000.
Bizim şirketimiz yiyecek ve içecek sektöründe olduğu için bu dvnemde operasyonlarımıza devam ettik, özellikle süpermarket, bakkal, benzin istasyonu tarzı noktalara dağıtım yapmaya devam ettik ve ediyoruz. Etkilenen kanallar restoran, otel gibi kanallar oldu. Şu anda Amerika’da 6,000 kişiyi işe almamız gerekiyor ve bunu deklere de ettik. Yiyecek ve içecek kategorisi zor şartlara rağmen operasyonlarına devam ediyor ve edecek. Dolayısıyla işten çıkarma yerine işe alma söz konusu oldu. Maaşlar ödeniyor ve üzerine ön cephe calışanlari için özel ikramiye kondu, çalışma şartlarının zorluğu göz önüne alınarak. Ayrıca evden çalışan ve çocuk bakımında zorlanan aileler için Amerikada Bright Horizons gurubu ile özel bir çalışma yapılıyor ve acil durumlar için bakıcı bulmaya destek olunuyor.
Salgın atlatıldıktan sonra sizce bizi bekleyen en önemli sorun ne? Ne yapılmalı?
Bizim üçana odak alanımız var şu aşamada;
- Çalışanlarımız,
- İşimizin devamlılığı ve müşterilere hizmet ve
- Bulunduğumuz ülkelerdeki genel halkın ihtiyaçları ve bunlara destek olabilmek.
Çalışanlarımızın güvenli şartlarda çalışabilmesi için her tip önlem alınıyor. Özellikle ön cehpe çalışanları için bunu söylüyorum çünkü üretim ve satış devam ediyor. Evden çalışanlar için her tip teknoloji desteği, sağlıklı kalma konusunda bilgilendirme yapılıyor, grup spor seansları düzenleniyor, ayrıca öğrenme odaklı bir program hazırlanıyor.
Müşterilerimiz bu dönemde raflarını doldurabildiği için mutlular ve bu desteği sürdürmeye devam edeceğiz.
Toplam 45 milyon dolarlık bir fon yaratıldı, htiyaci olan ülkeler ve gruplar için, özellikle yemek ve su yardım desteği olarak.
Bu kriz sonrasında bir süre ekonomide daralma beklemek lazım, bizim yaptığımız hazırlıklar daha çok teknolji kullanımını artırmak, evden çalışmanın daha yoğun olacağını öngorerek buna göre bir iletişim platformunu güçlendirmek, online satış artışını destekleyici çalışmaları hızlandırmak gibi.
Gelecekteki iş ortamı artık aynı olmayacak, bu süreci yaşayan şirketler ve çalışanlar farklı bakacaklar iş yapış şekilllerine.
İŞ DÜNYASINDAKİ KADINLARIN BİYOGRAFİLER İÇİN BURAYA TIKLAYABİLİRSİNİZ
SİZ DE İŞ DÜNYASINDA YER ALIYORSANIZ BİZE BİYOGRAFİNİZİ FOTOĞRAFLARINIZLA BİRLİKTE GÖNDERİN YAYINLAYALIM.