Turizm sektöründeki başarılı kadın girişimciler arasında ön sıralarda yer alan Eresin Otelleri Genel Müdürü - Eresin Turizm Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Müberra Eresin, aynı zamanda 2019 yılından bu yana Türkiye Otelciler Birliği'nin (TÜROB) başkanlığını yapıyor.
* Bu bir ilk; çünkü 48 yıllık tarihinde TÜROB'un ilk kadın başkanı Müberra Eresin oldu.
* Ve bir başka ilk; yine 48 yıllık tarihinde ilk kez TÜROB yönetim kurulunda 3 kadın üye bulunuyor.
* TÜROB Başkanı Müberra Eresin'in üç yardımcısından biri ise kadın.
NG Hotel Yönetim Kurulu başkanı Hediye Güral Gür, Eresin'in başkan yardımcılarından biri oldu.
* TÜROB'un 15 kişilik yönetim kurulunda sadece 3 kadın bulunuyor. Müberra Eresin, Hediye Güral Gür ve Banu Dedeman. Yönetim kurulundaki 12 üye ise erkek.
TÜROB'un yönetim kurulunda kadın erkek eşitliği sağlanamamış olsa da TÜROB Başkanı Müberra Eresin iddialı. Turizm sektöründe kadın istihdam oranının erkeklerle eşit seviyede olması için çaba gösteren Müberra Eresin ile hem turizm sektöründe kadın istihdamının durumunu hem de coronavirüs nedeniyle sektörün yaşadığı sorunları konuştuk.
Sizi yakından tanıyabilir miyiz?
Nevşehir doğumluyum. İlkokulu Hamdi Akverdi İlkokulu’nda bitirip orta ve lise eğitimini Ataköy Lisesi’nde tamamladım. Marmara Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler’de okurken çalışma hayatıma başlayıp sırasıyla Eresin Hotels Taxim Premier’de muhasebe, ön büro ve rezervasyon departmanlarında görev aldım. Marmara Üniversite’sinden ekonomist olarak mezun olup, 1989 yılında yabancı dil ve otelcilik üzerine eğitimime devam etmek için İngiltere’ye gittim. Bath College-BTECH International in Hotel & Catering Management okurken bir taraftan da çalışmaya başladım. The Paragon Restaurant, Bath SPA Hotel ve sonrasında The Royal Cresent Hotel’ de de houskeeping, rezervasyon, ön büro ve yiyecek & içecek departmanlarında farklı görevler aldım. Bath Colloge’ den derece ile mezun olup 1993 yılına kadar İngiltere’de çalışmaya devam ettim ve sonrasında İstanbul’a döndüm.
Eresin Hotels Taxim Premir’de Rezervasyon, Ön Büro ve Satış Müdürlüğü sonrasında Eresin Hotels ( Taxim & Premier, Topkapı ve Sultanahmet ) – Satış Müdürlüğü yaptım. 2001 yılında açılan Eresin Hotels Sultanahmet’te Genel Müdür olarak görev yapıp 2004 - 2008 yılları arasında Eresin Otellerinin Satış Direktörlüğü’nü üstlendim. 2008 yılından bugüne kadar da Eresin Otellerinin Genel Müdürlüğü’nü yürütüyorum.
Eresin Turizm AŞ’nin Yönetim Kurulu Başkan Yardımcılığımın yanı sıra halen Türkiye Otelciler Birliği (TÜROB) Başkanlık görevini sürdürüyorum.
Dünya Gazetesi ve CNBC tarafından her yıl verilen ödüllerde, Türkiye’nin Turizm ve Otelcilik dalında yılın en başarılı iş kadını ödülü (2002),
En iyi otel kategorisinde Eresin Hotels Sultanahmet için Skalite ödülü (2003).
Türkiye & Azerbaycan Kardeşlik Ödülleri kapsamında, yılın en iyi kadın yöneticisi ödülü (2018)
Eresin Hotels Topkapı için yılın en iyi oteli ödülü (2018).
TTYD Turizm’de fark yaratanlar Ödül töreninde, Turizm’de Yol gösterenler Ödülü (2019)
Ekonomide Kadın Eli sloganı ile düzenlenen Kadın Girişimcileri Destek Zirvesinde turizmde başarı ödülünün. (2019)
İşinizde tam olarak neler yapıyorsunuz anlatır mısınız, özellikleriniz neler?
Eresin ailemiz geniş bir aile ve farklı sektörlerde faaliyet gösteren amcalar, kuzenler, yeğenler var, dışarıdan hepsi bir bütün gözüküyor ancak ticari olarak 1996 yılında ortaklıklarımızı ayırdık ve o yıldan bu yana her biri birbirinden bağımsız. Dolayısıyla özellikle altını çizmek istiyorum ki, biz Eresin Turizm Aş. olarak üç kardeş ortaklı bir yapıdayız ve sadece konaklama sektöründe faliyet gösteriyoruz. Şu anda Eresin Hotels Sultanahmet, Topkapı, Taxim ve Premier otelleri şirketimize ait onun dışında herhangi bir işletmemiz yok.
Yeni projeleriniz neler?
Eresin Hotels Topkapı’da pandemi sürecinden önce başladığımız ve aslında iki yıllık bir zamana yaydığımız yenileme çalışmalarımız devam ediyor. Tabii pandemi nedeniyle yenileme çalışmalarımız daha hızlandı ve iki yıllık süreden çok daha kısa bir zaman içinde tamamlanmış olacak.
Ayrıca Topkapı’da bulunan rahmetli babamın adını taşıyan 3 yıldızlı Özcan Otel’i, babamın vefatından bu yana kapalıydı, şimdilerde Eresin Hotels Express adıyla yeniden hizmete açacağımız bu otel inşaatı da devam ediyor.
Zamanlama sıkıntılı diye çok düşünüyordum ancak belki de bu bir noktada bizim avantajımız oldu ve işlerin normale dönmesiyle kaldığımız yerden devam etme şansı elde edeceğiz diyebilirim.
Kadınlar neden çalışmalı? Çalışan kadınların yaşadığı en önemli sorunlar sizce neler? Siz hangi engellerle karşılaştınız? Çalışan kadınlar karşılaştıkları engelleri nasıl aşabilir?
Aslında ben bu konuda çok da zorlanmadım, hayatımın en kıymetlileri, bir ağabeyim ve bir erkek kardeşim var. Okurken, çalışırken aile içinde onlardan hiç ayrı tutulmadım. Onların sonsuz desteğini hissederek büyüdüm, hep birlikteydik belki de babamın erken vefatı nedeniyle iş hayatımızda biz hep birbirimizi tamamladık. Dolayısıyla özellikle üniversite yıllarımdan sonra günlük hayatımızda kadın-erkek farklılıkları çok da gündem oluşturmadı.
İş hayatım boyunca özellikle kadın çalışan sayımızı arttırmak için zaman zaman pozitif ayrımcılık da yapmış olabilirim ama bu tamamiyle otellerimizde birlikte çalıştığımız arkadaşlarımız içinde kadın-erkek sayılarımızın eşitlenmesi çabasından kaynaklandı.
Kadın istihdamı sadece turizmde değil diğer sektörlerde de maalesef düşük. Ancak sektörler arasında bu konuda en iyi durumda olan yine turizm sektörü ve biz konuda şanslıyız diye düşünüyorum.
Mesleğe başladığım ilk yıllarda kadınlar için özellikle benim mesleğim zorlayıcı gibi gözüküyordu ve otelcilik sektörü kadınlar arasında da çok tercih edilir durumda degildi ancak gelinen noktada turizm sektörü sadece kadınlar için değil erkekler içinde tercih edilebilecek en ideal sektörlerden, bakmayın sektör şu günlerde çok zor bir dönemeçten geçiyor ama bu sektörde kime sorsanız, Dünyadaki sayılı azınlıktanım, istediğim ve çok sevdiğim işi yapıyorum derler. Zaten otelcilik aslında ideali olmayan ve bu mesleği sevmeyenler tarafından uzunca süre çalışılabilecek bir sektör degil. Konaklama sektörü teknoloji gibi geleceğin sektörlerinden tek farkı konaklama sektöründe insan faktörü çok önemli ve her zaman iş gücü ihtiyacı olan bir sektör.
İstihdamda daha fazla kadının yer alması için kadınlara bir çağrınız var mı? Kadın erkek eşitliğinin sağlanması için erkekler neler yapmalı, erkeklere bir çağrıda bulunur musunuz?
Turizm istihdamında konaklama sektörü lokomotif niteliğindedir ve özellikle şehir otelciliğinde en istikrarlı alanı ifade eder. Turizm sektöründe kadın istihdamı OECD ülkeleri ortalaması yüzde 33.8 Türkiye'de yüzde 32. Ancak Türkiye'de turizmde kadın istihdamı diğer sektörlerden 4.9 puan daha yüksek. Türkiye’de çalışanların cinsiyet ve sektörlere göre dağılımında turizmde kadın çalışan oranı diğer sektörlerden daha yüksek. Türkiye genelinde çalışanlar içinde kadınların oranı yüzde 27.6 iken turizmde kadın çalışan oranı yüzde 32.1.
Turizmdeki istihdamın en büyük bölümünü oluşturan konaklama kesiminde toplam çalışanlar içindeki kadınların oranı da yüzde 34.9.
Türkiye Otelciler Birliği olarak hedefimiz konaklama sektöründe yüzde 51 kadın istihdamına ulaşmak olmalı. Bunun için de kadınlarımıza her zaman olduğu gibi turizm sektöründe çalışmaları için üye tesislerimizin tamamında kapılarımızın açık olduğunu yinlemek isterim.
Pandemi turizm sektörünü nasıl etkiledi? Şu an ne durumdayız, veriler ne söylüyor?
Beklendiği gibi yaz döneminin pandeminin olumsuz etkileri altında sona erdi. Haziran'da pandemi kısıtlamalarının gevşetilmesiyle turizm trafiği başlamıştı. Temmuz ve Ağustos aylarında kıyı bölgelerde açık olan otellerde hem yerli tatilci hem de turist girişlerinin başladığı ülkelerden gelen turistlerle doluluk ortalaması yüzde 40-50’lerde gerçekleşti.
Şehir otellerinde ise maalesef hiçbir hareket olmadı. Hem şehir otellerinde hem kıyı bölgelerde otellerin büyük bölümü hâlâ kapalı. Açık olan bazı oteller de Eylül ayıyla birlikte yıl sonuna kadar faaliyetlerine yeniden ara vermeye başladılar. Bu süreçte otellerimizi kapatmak zorunda kaldık ve kısa çalışma ödeneğinden faydalanarak kendi personelimizi bir şekilde korumaya çalıştık.
Önceliğimiz insan sağlığı. İkinci önceliğimiz ise birlikte çalıştığımız yetişmiş turizm profesyoneli çalışanlarımızı koruyabilmek. Geçtiğimiz yıllarda yaşananlar ve şehir otellerinin daha henüz toparlamaya başlaması ile hepimiz tekrar işlerimize yatırım yapmaya başladık ve bir taraftan kazanıp bir taraftan yatırımlarımıza devam etmeyi hedefledik. Ancak işlerimiz beklenilen gibi olmadı ve maalesef konaklama sektörü pandemiye sıkıntılı bir sürecin sonunda ve nakitsiz yakanlandı. Turizm sektörü tüm dünyada olduğu gibi ve Dünya Sağlık Örgütü’nün de açıkladığı gibi ancak 2021 ortalarında toparlamaya başlayacak gözüküyor ve bu anlamda devlet destekleri konaklama sektörü için diğer tüm sektörlerden daha önemli. Bu nedenle sektöre sağlanan kısa çalışma ödeneği, KDV indirimi vs gibi desteklerin devamı ve yeni desteklerin sağlanması çok önemli.